Chào mừng bạn đến với trang web Tin Lành Hà Nội!
Theo thông lệ, ngày 25 tháng 12 mỗi năm là ngày các Cơ-đốc nhân trên toàn
thế giới kỷ niệm Chúa Jêsus giáng sanh. Tuy nhiên, có bao nhiêu con cái Chúa
ngày nay đặt câu hỏi: Có thật Chúa Jesus được sanh ra bởi trinh nữ Ma-ri vào
ngày 25 tháng 12? Đa số con cái Chúa tin ngày đó là sinh nhật của Chúa Jesus mà
không thắc mắc gì. Tuy nhiên, không có bằng chứng nào trong Kinh Thánh cho thấy
Chúa Jesus sanh ra vào ngày 24, hay 25 hay bất cứ một ngày nào khác trong tháng
12, hơn nữa, cũng không có bằng chứng trong sách Công Vụ Các Sứ Đồ cho thấy Hội
Thánh đầu tiên trong thế kỷ thứ nhất tổ chức kỷ niệm Chúa Jesus Giáng Sinh. Vậy,
Chúa Jesus giáng sanh khi nào? Tân Ước có cung cấp cho chúng ta vài manh mối để
truy tìm ra tháng và năm Chúa Jesus ra đời.
Sự thật về Chúa giáng sinh-- Tin Lành Hà Nội
A. Truy tìm tháng Chúa
Jesus giáng sanh
Niên lịch của người Do Thái:
Trước hết, chúng ta cần biết rằng Kinh Thánh
sử dụng lịch của
người Do Thái để chỉ định thời gian (ngày và tháng) xãy ra các sự kiện. Lịch
người Do Thái khác hẳn với lịch ngày nay như sau:
Tháng
(Lịch DoThái) |
Tên
tháng
(Lịch Do Thái) |
Tháng
(Lịch ngày nay) |
Mùa
(Chung cho 2 lịch) |
1
2 3 |
Nisan
Iyyar Sivan |
3,4 (March, April)
4,5 (April, May) 5,6 (May, June) |
Xuân (Spring)
|
4
5 6 |
Tammuz
Ab Ellul |
6,7 (June, July)
7,8 (July, August) 8,9 (August, September) |
Hè (Summer)
|
7
8 9 |
Tishri
Heshvan Kislev |
9,10 (September, October)
10,11 (October, November) 11,12 (November, December) |
Thu
(Fall) |
10
11 12 |
Tebeth
Shebat Adar |
12,1 (December, January)
1,2 (January, February) 2,3 (February, March) |
Đông (Winter)
|
Bảng
đối chiếu giữa lịch Do Thái và lịch ngày nay.
1. Căn cứ vào thời tiết tại xứ Do Thái.
Trong
đêm Chúa Jesus giáng sanh, có các người chăn chiên trú ngoài đồng để canh giữ bầy
chiên. Người chăn chiên Do Thái không để chiên của mình ngoài đồng trong suốt
mùa đông, vì khoảng thời gian nầy trời lạnh và có thể có nhiều mưa.
“Trong ba ngày, các người
của Giu-đa và Bên-gia-min đều nhóm lại tại Giê-ru-sa-lem, nhằm ngày hai mươi tháng chín; cả dân sự đều ngồi tại
phố ở đằng trước đền của Đức Chúa Trời, rúng sợ về việc ấy và về cơn mưa lớn. Song dân sự đông; và
là nhằm mùa mưa, chúng tôi không thể đứng
bên ngoài…” (Ê-xơ-ra 10:9,13).
“Bấy giờ là tháng chín; vua đang ngồi trong
cung mùa đông, có lò than đỏ trước mặt vua.” (Giê-rê-mi 36:22)
Chúng
ta thấy tháng 9 (tháng Kislev theo lịch Do Thái) tương đương với tháng11 và
tháng 12 theo lịch ngày nay, là tháng trời có mưa nhiều và lạnh. Vào mùa đông,
những người chăn chiên không để chiên ngoài đồng cỏ, nhưng nhốt vào trong chuồng
trại. Mùa thích hợp để người chăn dẫn chiên ra đồng và ngủ lại ngoài đồng để giữ
chiên là khoảng giữa mùa hè và đầu mùa thu. “Vì kìa, mùa đông đã qua, mưa đã dứt hết rồi.” (Nhã Ca 2:11). Như vậy, Chúa
Jesus không thể ra đời vào tháng 12.
Ngoài
ra, sự giáng sanh của Chúa Jesus có liên quan đến việc kiểm tra dân số, người
dân ở các nơi phải quay trở về sinh quán của mình để đăng ký. Chính quyền La-mã
không tổ chức thời hạn đăng ký vào mùa đông, vì thời tiết không thuận lợi cho sự
đi lại của nhiều người dân.
2. Căn cứ vào ngày Chúa Jesus chết trên thập giá.
Chúng
ta biết Chúa Jesus bắt đầu thi hành chức vụ lúc Ngài 30 tuổi: “Khi
Đức Chúa Jêsus khởi sự làm chức vụ mình thì Ngài độ ba mươi tuổi” (Lu-ca 3:23 ), Chúa Jesus sống và giảng dạy trên đất trong ba năm rưỡi,
và Chúa Jesus bị đóng đinh và chịu chết vào ngày lễ Vượt Qua (Passover). Vậy,
chúng ta chỉ cần đếm lui lại 6 tháng kể từ lễ Vượt qua, chúng ta sẽ có đượctháng Chúa Jesus ra đời. Chúa chết vào lễ Vượt
Qua, nhằm vào tháng Ni-san (Xin đọc bài “Chúa Jesus chịu chết vào ngày nào trong tuần”),
theo lịch Do Thái minh họa bên trên, chúng ta đếm lui lại 6 tháng, chúng ta có
tháng Tishri. Như vậy, Chúa Jesus giáng sanh vào tháng Tishri,
tức tháng 9, khoảng đầu mùa thu.
3. Căn cứ vào sự thi hành chức tế lễ của Xa-cha-ri theo ban
A-bi-gia.
“Trong đời Hê-rốt, vua nước Giu-đê, có một thầy tế lễ, về ban A-bi-gia, tên là Xa-cha-ri; vợ
người là Ê-li-sa-bét, thuộc về chi phái A-rôn.” (Lu-ca 1:5)
Xa-cha-ri
là thầy tế lễ, thuộc chi phái A-rôn, phục vụ trong đền thờ theo ban A-bi-gia.
Tìm hiểu ban A-bi-gia:
Trong
đời trị vì của vua Đa-vít, có nhiều thầy tế lễ thuộc chi phái A-rôn, vua Đa-vít
tổ chức sự phục vụ cho các thầy tế lễ như sau:
a)
Số các thầy tế lễ được chia ra làm 24 ban.
b)
Mỗi ban sẽ phục vụ trong đền thờ 1 tuần lễ, phiên trực bắt đầu từ ngày Sa-bát
và chấm dứt vào ngày Sa-bát kế tiếp.
c)
Ban thứ nhất bắt đầu phục vụ vào tháng thứ 1 (Nisan).
d)
Đối với những tuần có ngày lễ quan trọng, như lễ Vượt qua, lễ Lều Tạm, lễ Ngũ
Tuần, các thầy tế lễ đều phải đến đền thờ phục vụ.
Theo
I Sử Ký 24:7-19, số thứ tự và tên của
hai mươi bốn ban được liệt kê như sau:
1.
Giê-hô-gia-ríp (Jehoiarib) 2. Giê-đa-ê-gia (Jedaiah) (I Sử Ký 24:7)
3. Ha-rim (Harim) 4. Sê-rô-im
(Seorim) (I Sử Ký 24:8)
5. Manh-kia (Malchijah) 6. Mia-min
(Mijamin) (I Sử Ký 24:9)
7. Cốt (Hakkoz) 8. A-bi-gia (Abijah) (I Sử Ký 24:10)
9. Giê-sua (Jeshuah) 10. Sê-ca-ni
(Shecaniah) (I Sử Ký 24:11)
11. Ê-li-a-síp (Eliashib) 12. Gia-kim
(Jakim) (I Sử Ký 24:12)
13.Húp-ba (Huppah) 14. Giê-sê-báp
(Jeshebeab) (I Sử Ký 24:13)
15. Binh-ga (Bilgah) 16. I-mê
(Immer) (I Sử Ký 24:14)
17. Hê-xia (Hezir) 18. Phi-xết (Aphses)
(I Sử Ký 24:15)
19.
Phê-ta-hia (Pethahiah) 20. Ê-xê-chi-ên (Jehezekel) (I Sử Ký 24:16)
21.
Gia-kin (Jachim) 22. Ga-mun (Gamul) (I Sử Ký 24:17)
23. Đê-la-gia (Delaiah) 24. Ma-a-xia
(Maaziah) (I Sử Ký 24:18)
Chúng ta có thể thiết lập bảng phân công
phiên trực của 10 ban đầu (có ban A-bi-gia) trong 3 tháng đầu như sau:
|
Tuần lễ 1
|
Tuần lễ 2
|
Tuần lễ 3
|
Tuần lễ 4
|
Tháng Nisan
(Tháng 3,4) |
Ban 1
Giê-hô-gia-ríp |
Ban 2
Giê-đa-ê-gia |
Tuần lễ ăn bánh
không men |
Ban 3
Ha-rim |
Tháng Iyyar
(Tháng 4,5) |
Ban 4
Sê-rô-im |
Ban 5
Manh-kia |
Ban 6
Mia-min |
Ban 7
Cốt |
Tháng Sivan
(Tháng 5,6) |
Lễ Ngũ Tuần
|
Ban 8
A-bi-gia |
Ban 9
Giê-sua |
Ban 10
Sê-ca-ni |
Theo
thời khóa biểu trên, Xa-cha-ri thuộc ban A-bi-gia, là ban thứ 8, ông phục vụ
trong đền thờ vào tuần lễ thứ hai của tháng Sivan (tháng 5, 6 theo lịch ngày
nay).
Khi
Xa-cha-ri đang phục vụ trong đền thờ, thiên sứ của Chúa hiện đến và báo tin cho
ông biết Ê-li-sa-bét, vợ ông sẽ mang thai. Chúng ta biết thai ấy là Giăng
Báp-tít. Lu-ca 1:24 cho biết: “Khỏi ít lâu, vợ người là Ê-li-sa-bét chịu thai.” Vì “khỏi ít lâu” kể từ
khi thiên sứ báo tin, nên Ê-li-sa-bét chắc mang thai vào cuối tháng tháng
Sivan. Thời gian Ê-li-sa-bét mang thai là 9 tháng 10 ngày, như vậy, giăng
Báp-tít ra đời vào tháng Nisan.
Ngoài
ra, Ma-ri được thiên sứ báo tin bà sẽ mang thai Chúa Jesus ngay vào lúc
Ê-li-sa-bét mang thai Giăng được 6 tháng:“Kìa,
Ê-li-sa-bét, bà con ngươi, cũng đã chịu thai một trai trong lúc già nua; người ấy
vốn có tiếng là son, mà nay cưu mang được sáu tháng rồi.” (Lu-ca
1:36). Căn cứ vào lời báo tin của thiên sứ, chúng ta biết được Giăng Báp-tít
chào đời trước Chúa Jesus 6 tháng. Như vậy, chúng ta cộng thêm 6 tháng vào
tháng sanh của Giăng Báp-tít để có được tháng sanh của Chúa Jesus: Chúa
Jesus giáng sanh vào tháng Tishri, là tháng
9 (september)
theo lịch ngày nay.
B. Truy tìm năm Chúa Jesus giáng sanh.
1. Căn cứ vào năm trị vì của hoàng đế La-mã Sê-sa
Ti-be-rơ (Tiberius Caesar).
“Năm thứ mười lăm đời Sê-sa Ti-be-rơ (Tiberius Caesar), khi Bôn-xơ
Phi-lát làm quan
tổng đốc xứ Giu-đê, Hê-rốt làm vua chư hầu
xứ Ga-li-lê.” (Lu-ca 3:1)
Lu-ca
3:1-22 tường thuật Giăng Báp-tít đang giảng dạy phép Báp-têm về sự ăn năn để được
tha tội cho dân Giu-đa, sự kiện nầy xãy ra vào năm
thứ 15 đời cai trị
của hoàng đế La-mã Sê-sa Ti-be-rơ. Lịch sử các hoàng đế La-mã cho thấy Sê-sa
Ti-be-rơ cai trị trên đế quốc từ năm 14AD đến 37AD. Như vậy, năm trị vì thứ 15
sẽ là 28AD, được minh họa qua bảng đối chiếu
sau:
Số năm cai trị của Ti-be-rơ
|
thứ 1 thứ 2 thứ
3 - - - thứ 13 thứ
14 thứ 15 thứ 16
|
Niên lịch |
14AD 15AD 16AD - - - 26AD 27AD 28AD 29AD |
Trong khoảng thời gian nầy (năm 28AD), Giăng
làm phép Báp-têm cho Chúa Jesus, mở đầu cho chức vụ công khai của Chúa Jesus. Chúng
ta đã biết Chúa Jesus bắt đầu chức vụ lúc Ngài 30
tuổi. Như vậy, khi đếm ngược lại cho đến năm Chúa Jesus ra đời,
chúng ta sẽ có năm 3BC.
Chú ý: Khi đếm, chúng ta không đếm năm 0, vì
không có năm 0:
Niên lịch |
3BC 2BC 1BC 1AD 2AD - - - 26AD 27AD 28AD |
Tuổi của
Chúa Jesus |
Chúa
giáng 1 2 3 4 - - - 28 29 30 sanh |
2. Căn cứ vào năm Hê-rốt đại đế qua đời.
Năm
Chúa Jesus giáng sanh có liên quan đặc biệt với năm vua Hê-rốt qua đời, cũng
như liên quan đến sự kiện Hê-rốt ra lệnh giết các bé trai 2 tuổi trở xuống
trong thành Bết-lê-hem (Ma-thi-ơ chương 2).
Để
xác định năm vua Hê-rốt qua đời, người ta dựa vào các dữ kiện sau đây:
a) Hiện tượng nguyệt thực:
Sử
gia Josephus cho biết Hê-rốt qua đời trong thời gian sau
khi xãy ra nguyệt
thực (Lunar
Eclipse) (nhìn thấy từ thành Giê-ru-sa-lem và thành Giê-ri-cô) và trước Lễ Vượt Qua. Chúng ta biết Lễ Vượt Qua nhằm vào tháng
Nisan (tháng 3,4 theo lịch ngày nay). Người ta ghi nhận có 4 lần xãy ra nguyệt
thực có liên quan đến ngày chết của Hê-rốt:
1. Nguyệt thực ngày 15 tháng 9, 5BC:
Nhận xét: Không hợp lý, vì ngày
nầy đã qua khỏi Lễ Vượt Qua.
2. Nguyệt thực bán phần ngày 13 tháng 3, 4BC. Lễ Vượt Qua nhằm ngày 12 tháng 4, 4BC
Nhận xét: Căn cứ vào dữ kiện trên, đa số các tài liệu đều kết luận Hê-rốt
qua đời vào năm 4BC. Tuy nhiên, giữa hiện tượng nguyệt
thực và Lễ Vượt Qua nêu trên chỉ có 29 ngày. Khoảng thời gian ngắn ngủi nầy
không phù hợp cho nhiều sự kiện xãy ra như sau:
+
Một phần thi thể của Hê-rốt bị nhiểm trùng nặng, được đem đi tẩy rửa đặc biệt
trên đoạn đường 16 Km.
+
Những nhân vật quan trọng cư trú trong phạm vị 30km đến 120Km được thông báo về
cái chết của vua và họ được mời đến tham dự tang lễ.
+
Tang lễ được chuẩn bị quy mô, được tổ chức trọng thể và đoạn đường di quan dài
37km.
+
Có một tuần lễ để tang sau tang lễ.
+
Thêm một khoảng thời gian để tang đặc biệt dành cho nhữ người yêu nước qua đời.
Những
nhà nghiên cứu sử học cho biết có nhiều sự kiện xãy ra mà thời gian lại quá ngắn,
nên không hợp lý nếu kết luận Hê-rốt qua đời vào năm 4BC.
3. Nguyệt thực toàn phần ngày 9 tháng 1, 1BC. Lễ Vượt Qua nhằm ngày 6 tháng 4, 1BC
Nhận xét: Có khoảng gần 12 tuần lễ giữa nguyệt thực
toàn phần và Lễ Vượt Qua, vua Hê-rốt qua đời trong khoảng thời gian nầy thì hợp
lý hơn cả. Vậy chúng ta có thể kết luận vua Hê-rốt chết vào năm 1BC.
4.
Nguyệt thực toàn phần lần thứ hai ngày 29 tháng 12, cùng năm 1BC.
b) Ngày kỷ niệm Hê-rốt qua đời.
Dân
Do Thái kỷ niệm ngày Hê-rốt qua đời vào ngày 2 tháng Shebat (tháng 2 theo lịch ngày nay), sự kiện
nầy chứng minh rằng Hê-rốt không thể qua đời vào năm 4BC như nhiều người công
nhận, vì ngày 2 tháng Shebat không liên quan gì đến khoảng thời gian Hê-rốt qua
đời giữa nguyệt thực bán phần vào ngày 13 tháng 3 và Lễ Vượt Qua 12 tháng 4
trong năm 4BC. Trong khi đó, ngày 2 tháng Shebat nằm trong khoảng thời gian có
nguyệt thực toàn phần và Lễ vượt Qua trong năm 1BC. Như vậy, Hê-rốt qua đời vào
năm 1BC.
c) Thời gian cai trị của Hê-rốt.
Hê-rốt
được chính quyền La-mã bổ nhiệm làm vua xứ Giu-đê cuối năm 39BC, vào mùa đông.
Triều đại Hê-rốt bắt đầu từ năm 38BC. Sử gia Josephus cho biết Hê-rốt cai trị
Giu-đê trong 37 năm. Như vậy, ta có năm 1BC là năm Rê-rốt qua đời.
Chúng
ta biết Hê-rốt chết năm 1BC, căn cứ vào Ma-thi-ơ 2:16: “Vua
Hê-rốt thấy mình đã bị mấy thầy bác sĩ đánh lừa, thì tức giận quá, bèn sai giết
hết thảy con trai từ hai tuổi sấp xuống ở thành Bết-lê-hem và cả hạt, theo đúng
ngày tháng mà mấy thầy bác sĩ đã cho vua biết.” Trước khi qua đời, Hê-rốt ra lệnh giết
các bé trai trong thành Bết-lê-hem từ hai tuổi trở xuống, chúng ta biết Chúa
Jesus đã hơn 1 tuổi nhưng dưới 2 tuổi. Từ đó, chúng ta có thể kết luận Chúa
Jesus ra đời vào năm 3BChay sớm hơn.
C.
Truy tìm ngày Chúa Jesus giáng sanh.
Chúng
ta có thể biết được ngày nào trong tháng 9 Chúa Jesus ra đời? Không ai dám khẳng
định ngày nào, vì thiếu bằng chứng lịch sử. Tuy nhiên, một số nhà giải kinh cho
rằng Chúa Jesus sanh ra vào ngày 15 tháng 9 (tháng Tishri), dựa vào ý
nghĩa thần học của
sự kiện Chúa sáng sanh:
“Hãy truyền cho dân
Y-sơ-ra-ên rằng: Ngày rằm tháng bảy nầy là lễ lều tạm, trải qua bảy ngày đặng
tôn kính Đức Giê-hô-va.” (Lê-vi Ký 23:34)
Theo
luật pháp Đức Chúa Tời ban cho dân do Thái, một trong 3 ngày lễ trọng đại hàng
năm mà người Do Thái phải giữ, là Lễ Vượt Qua, Lễ Ngũ Tuần và Lễ Lều Tạm. Lễ lều
Tạm bắt đầu ngày 15 tháng 7 (tháng 7 của lịch Do Thái là tháng Tishri) tức là
ngày 15 tháng 9 lịch ngày nay. Lễ Lều Tạm trong nguyên ngữ Hê-bơ-rơ là “mishkân”,
dịch sang Anh ngữ là “tabernacles”, có nghĩa là “ở” hay “cư trú”. Cựu Ước
dùng “tabernacles” chỉ về “đền tạm” hay “hội mạc” trong thời Môi-se (Xuất
Ê-díp-tô Ký 30:20; 38:21), là nơi Đức Chúa Trời hiện diện với dân Y-sơ-ra-ên,
và dân Y-sơ-ra-ên chứng kiến sự vinh hiển của Chúa đầy dẫy trong đền tạm (Xuất
Ê-díp-tô Ký 40:34,35).
Chúng
ta đọc Giăng 1:14 : “Ngôi
Lời đã trở nên xác thịt, ở giữa chúng ta, đầy ơn và lẽ thật; chúng ta đã ngắm xem sự vinh hiển của Ngài,
thật như vinh hiển của Con một đến từ nơi Cha.” Ngôi Lời là Chúa
Jesus đã đến thế gian trong thân xác con người, Ngài ở
giữa chúng
ta (từ ngữ “ở giữa” theo ngôn ngữ Hy-lạp, tương đương với từ “tabernacles”).
Ê-sai nói tiên tri về sự giáng sanh của Chúa Jesus: “Nầy
một gái đồng trinh sẽ chịu thai, và sanh một con trai, rồi người ta sẽ đặt tên
cho con trai đó là Em-ma-nu-ên, nghĩa là Đức Chúa Trời ở cùng chúng ta.” (Ma-thi-ơ
1:23). Như vậy, theo ý nghĩa thần học về sự giáng sanh của Chúa Jesus, một số
người cho rằng Chúa sanh ra vào ngày 15 tháng 9, tương đương với 15 tháng 7
theo lịch Do thái, là ngày dân Y-sơ-ra-ên kỷ niệm Lễ Lều Tạm.
D.
Kết Luận:
Bài
viết nầy chỉ nhằm chứng minh rằng Chúa Jesus giáng sanh vào tháng 9, chứ không
phải tháng 12 như truyền thống giữ lễ của các Hội Thánh ngày nay. Tuy nhiên, dù
có sự hiểu sai về ngày tháng, nhưng ý nghĩa thần học về sự giáng sinh của Chúa
Jesus thì không có gì thay đổi: “Ngôi Lời đã trở nên xác thịt, ở giữa chúng ta” (Giăng 1:14 ). Chúa Jesus là Đức Chúa Trời mang thân xác con người, Ngài
đến thế gian để chịu chết chuộc tội cho nhân loại: “Vì
Con người đã đến không phải để người ta hầu việc mình, song để hầu việc người
ta, và phó sự sống mình làm giá chuộc cho nhiều người.” (Mác 10:45)
Cám ơn bạn đã đọc bài của trang web Tin Lành Hà Nội! Hẹn gặp lại bạn đọc vào bài chia sẻ tiếp theo.
MT: CHRISTIANBACK NGUYENNGOCBACH
HT: TIN LÀNH HÀ NỘI SHALOM
0 comments:
Đăng nhận xét